Statua Świętowida Kaszubskiego

Statua Świętowida Kaszubskiego jest pierwszym obiektem, który nasi zwiedzający mogą podziwiać zaraz po wejściu na teren Centrum Edukacji i Promocji Regionu. Statua ma kształt odwróconego drzewa, jest to symbol ważnej roli jaką w życiu człowieka spełnia las i drewno. Towarzyszą one człowiekowi od urodzenia (kołyska) do czasu śmierci (trumna).

Postać pogańskiego Boga Świętowida (Swantowida) otoczona była na Pomorzu ogromnym kultem, największa świątynia jemu poświęcona znajdowała się na wyspie Rugii (słynna Arkona). Jej mieszkańcy (Słowianie) do XII wieku posługiwali się językiem pomorskim, czyli kaszubskim). Do dnia dzisiejszego kultywowane są obrzędy związane z dniem Świętowida: słynne sobótki czy też szukanie kwiatu paproci.

W naszym Centrum postać Świętowida ma podkreślić najważniejsze wartości od wieków związane z naszym regionem, dzięki którym Kaszubi przetrwali próby dziejowe. Świadczą one o wielkiej mądrości minionych pokoleń. Podkreślają i symbolizują trwałe przywiązanie do tej ziemi (jako odwiecznych gospodarzy) od najdawniejszych czasów. Symbolika odwróconego drzewa odwołuje się do czterech stron świata, czyli kierunków przymusowej emigracji Polaków. Wszak wędrowali oni na wschód (odzwierciedleniem tego jest na terenie Centrum Edukacji i Promocji Regionu tzw. Dom Sybiraka), zachód (dom Kaszuby Trapera z Kanady) czy południe (Dom Powstańca Polskiego z Adampola). Na pniu naszego symbolicznego drzewa widzimy cztery postaci, które odzwierciedlają cechy Kaszubów:

• Religijność - którą symbolizuje postać biskupa Konstantyna Dominika, który w złożonych rękach trzyma kaszubski modlitewnik, a poniżej widnieje zarys Kolegiaty Kartuzów z XIV wieku, ma on kształt trumny, na której wyryte jest słynne zawołanie „Memento Mori": (pamiętaj o śmierci).
  Konstantyn Dominik był pierwszym biskupem Kaszubą w odrodzonej Polsce. 20 stycznia 1928 roku papież Pius XI mianował go biskupem tytularnym i sufraganem diecezji chełmińskiej. Był wielkim społecznikiem i patriotą. Za działalność społeczną władze II Rzeczpospolitej przyznały mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. W 1979 roku ukazał się dekret o procesie beatyfikacyjnym tego sługi bożego. Wiara dla Kaszubów miała zawsze ogromne znaczenie i stanowiła o sile i jedności tego narodu. Od czasu przyjęcia chrześcijaństwa lud kaszubski zawsze gorliwie trwał przy swojej wierze.
• Pracowitość - Kaszubi od wieków zajmowali się rybactwem, gospodarką leśną i uprawą roli. Stąd widoczna jest na naszym drzewie sieć do połowu ryb, topór i pług. Prawdą jest, że urozmaicona kaszubska rzeźba terenu stanowi niepowtarzalny krajobraz. Należy jednak pamiętać, że kaszubskie ziemie są piaszczyste, nieurodzajne i tworzą pagórkowatą rzeźbę terenu. Dlatego też jej uprawa wymaga ogromnego wysiłku i hartu ducha. Kaszubi bardzo ciężko pracowali, sami tworzyli i naprawiali narzędzia potrzebne do uprawy ziemi. Powiązanie religijności i pracowitości odzwierciedla hasło „Modle sa i rób”
• Upór, konsekwencja - widzimy postać wielkiego Kaszuby Antoniego Abrahama, propagatora polskości i Pomorza. Był znanym kaszubskim działaczem-społecznikiem i pisarzem ludowym. Nazywano go „Królem Kaszubów”. To on, wraz z Tomaszem Rogalą, był delegatem na konferencji pokojowej w Paryżu. Podczas konferencji wersalskiej zażądał przyłączenia Pomorza do Polski. W 1922 roku prezydent Stanisław Wojciechowski udekorował go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
  Upór i konsekwencja to cechy Kaszubów ściśle związane z pracowitością i tradycją tego narodu. Dzięki nim każdy trud jest do pokonania, np. trudy wojen w obronie ojczyzny. Kaszubi ujmują to w słowach: „Pomału a derch”.
• Patriotyzm - Kolejna postać to Józef Wybicki, urodzony w Będominie, wsi oddalonej od naszego Centrum o ok. 14 km. Był on znanym politykiem, publicystą i dramaturgiem. W 1768 roku jako jedyny zaprotestował przeciwko ograniczaniu swobód sejmowych i obywatelskich oraz przeciwko porwaniu i uprowadzeniu posłów polskich. W Żywcu zarejestrował dokument protestacyjny, który stał się podstawą prawną Konfederacji Barskiej, w której działał przez cztery lata. Brał udział w Powstaniu Kościuszkowskim. Był rzecznikiem utworzenia Legionów Polskich we Włoszech, tam też napisał Pieśń Legionów Polskich, zwaną Mazurkiem Dąbrowskiego.
  Patriotyzm i przywiązanie do Polski cechowało Polaków od zawsze. Najlepsi synowie naszej ziemi przelewali krew i ginęli za ojczyznę. Należeli do najbardziej walecznych rycerzy i żołnierzy Polskich. Wielkim męstwem wykazali się w walce z Krzyżakami, czy podczas wiktorii wiedeńskiej, wzięli także udział w Konfederacji Barskiej, a na początkach II Rzeczypospolitej stworzyli jeden z najbardziej bitnych pułków-66 Pułk Kaszubski im. Józefa Piłsudskiego, który przyczynił się do wielkiego zwycięstwa w wojnie bolszewickiej.